Spis treści
Jak wyobraźnia kreuje nasze lęki
Napięcie, rozdygotanie, przyśpieszony puls, choroby układu pokarmowego, a często także zaburzenia neurologiczne, to tylko nieliczne objawy, za którymi chowa się lęk. To jedna z trudniejszych emocji, zwykle wynikająca z doświadczeń z przeszłości, kumulujących się głęboko wewnątrz psychiki i wychodzących na wierzch w najbardziej nieoczekiwanych, często niepożądanych momentach. Niekiedy jednak przyczyna ich występowania nie ma korzeni w traumatycznym dzieciństwie, a jest jedynie zasługą naszej wyobraźni.
Bywają momenty, że umysł sam kreuje swoje lęki, np.: „nie poradzę sobie”, „wyśmieją mnie”, „będą dziwnie się na mnie patrzeć”. Jeżeli takie myśli towarzyszą Ci przy każdej okazji, przy której możesz się wykazać w pracy, poprowadzić prezentację czy wystąpić przed szereg i zaproponować innowację, zastanów się, dlaczego tak się dzieje. Czy wcześniej miała miejsce taka sytuacja? Jeśli nie, dlaczego myślisz, że tak się stanie? A może to Twoja głowa podsuwa Ci obrazy związane z porażką i niepowodzeniem?
Taki stan rzeczy może się wiązać z odczuwaniem lęku społecznego (“jak zareagują inni?”), poczuciem braku odpowiedniego przygotowania („czy na pewno zrobiłem wszystko, co miałem wykonać?”), obniżeniem poczucia własnej wartości („nie jestem wystarczająco dobry, żeby tu być” lub być tylko wytworem wyobraźni („oni na pewno coś sobie o mnie pomyślą!”). Ten ostatni element pojawia się stosunkowo często. Co ciekawe – osoby po drugiej strony zwykle myślą dokładnie inaczej! Nie mają w głowie Twoich myśli. Mają swoje sprawy, problemy i punkt widzenia i często dopiero konfrontacja 1:1 powoduje obniżenie poziomu stresu i lęku, gdy okazuje się, w jaki naprawdę sposób odebrała nas osoba znajdująca się po drugiej stronie, na przykład będąca w roli słuchacza.
W tym miejscu warto podkreślić, że lęk jest naturalnym stanem emocjonalnym, wynikającym z naszych ludzkich predyspozycji. Problem pojawia się wtedy, gdy ten stan utrzymuje się dłużej, nawraca w danych momentach lub paraliżuje nas do wykonywania jakichś czynności.
Jak radzić sobie z lękiem?
Aby poprawić komfort swojego codziennego życia, można wprowadzić drobne zmiany, które zdecydowanie wpływają na obniżenie poczucia lęku. Należą do nich:
- utrzymywanie zdrowego trybu życia – w tym dobra dieta i regularne ćwiczenia,
- czas tylko dla siebie – realny odpoczynek,
- dobre relacje z otoczeniem – bieżące rozwiązywanie problemów z najbliższymi, odcięcie toksycznych znajomości, utrzymywanie kontaktów z osobami mającymi na Ciebie dobry wpływ,
- wprowadzaj zmiany stopniowo – często wysoki poziom lęku wywołują nagłe/gwałtowne zmiany, na które nie byliśmy gotowi – jeśli istnieje możliwość, rozłóż je w czasie, zaplanuj, wdrażaj etapami – dzięki temu przejmiesz kontrolę nad strachem i niepewnością.
Gdy stan lęku powtarza się zbyt często lub jest przewlekły, warto zgłosić się o pomoc do specjalisty, który pomoże przywrócić równowagę, a przede wszystkim sprawi, że nawroty ustaną. Jedną z najczęściej stosowanych metod terapii jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, polegająca na dostrzeganiu schematów swoich zachowań, predysponujących do odczuwania lęku. Dopiero po lepszym zapoznaniu swojego zachowania oraz toku rozumowania, można rozpocząć świadomą pracę nad zmianą własnej postawy i tym samym zredukować lęki oraz poznać sposoby na radzenie sobie w sytuacjach trudnych emocjonalnie w przyszłości.
