Spis treści
PSYCHOLOG A PSYCHOTERPAPEUTA
Ostatnimi czasy w gronie znajomych i przyjaciół coraz częściej słyszymy, że ktoś korzysta z pomocy psychologa bądź psychoterapeuty. Jedni przechodzą raz na spotkania indywidualne z psychologiem, aby otrzymać konkretnie przygotowaną diagnozę, inni w stałym procesie terapeutycznym współpracują z psychoterapeutą. Różnice między psychologiem, a psychoterapeutą są znaczące, ale mało o tych różnicach się mówi. Nie wskazujemy jak istotny jest psycholog i psychoterapeuta w procesie leczenia. Zaburzenia lękowe, depresja, obniżony nastrój, czy problemy w sferze osobowości nie przeminą, nie są bólem głowy, który po zażyciu tabletki od razu przestanie nas męczyć. W sferze zdrowia psychicznego, psycholog i psychoterapeuta są tak samo istotni jak w innych sferach zdrowia, lekarze poszczególny specjalizacji.
PSYCHOLOG A PSYCHOTERPAPEUTA W UJĘCIU HISTORYCZNYM
Po 1989 roku w Polsce zmieniło się wiele, żeby nie napisać, że wszystko. Mamy nowe gmachy, szkoły, szpitale, spełniamy się w nowych zawodach i otwarci na świat poznajemy jego najdalsze zakątki. Zmiany nastąpiły również w odniesieniu do nas samych. Wielu z nas poważniej podchodzi do kwestii zdrowia. Od kilku lat możemy zaobserwować wśród Polaków znaczący wzrost w dbałości zarówno o zdrowie fizyczne jak i psychiczne. Tutaj też ważna jest kwestia zrozumienia w czym może nas wesprzeć psycholog, a jaką drogę przejdzie z nami psychoterapeuta. Pojawia się wielu wątpliwej klasy specjalistów, którzy bez odpowiedniego zaplecza naukowego i praktycznego uważają się za terapeutów. Ten tytuł jest przypisany dla tych psychologów, którzy posiadają dyplom uczelni wyższej oraz tych psychoterapeutów, którzy faktycznie posiadają ukończoną szkołę psychoterapii w określonym nurcie.
PSYCHOLOG A ZDROWIE PSYCHICZNE
Mówiąc o zdrowiu psychicznym wielu z nas dotyka w dalekich strukturach pamięci długotrwałej, obrazów amerykańskich filmów lat 70-tych, gdzie szpitale psychiatryczne odgrywały najgorsze z ról. Tam nie spotykamy psychologów i psychoterapeutów, których mamy teraz. Psycholog i psychoterapeuta nikogo bez powodu i bez chęci pacjenta na wyleczenie nie kierują na oddziały psychiatryczne. To właśnie podczas psychologicznej diagnozy, bądź wspólnej drogi psychoterapeutycznej specjaliści z tych dziedzin wskazują jak powinno przebiegać dalsze leczenie. Psycholog i psychoterapeuta nikogo nie dyskwalifikuje w procesie spotkań diagnostycznych bądź terapeutycznych. Żeby jednak nie rozpocząć współpracy z osobą niekompetentną, o czym wspomniano już wcześniej, która nie posiada odpowiednich uprawnień do pełnienia roli psychologa lub psychoterapeuty warto pochylić się nad kwestiami naukowymi w tej właśnie sferze.
PSYCHOLOGIA – SKĄD SIĘ WYWODZI
Słowo psychologia pochodzi z połączenia dwóch słów języka greckiego psyche i logos, gdzie pierwsze oznacza duszę, a drugie naukę. Zatem w dosłownym tłumaczeniu psychologia to nauka o duszy człowieka. Jej podmiotem jest człowiek, zaś przedmiotem jego zachowanie. Psycholog ma za zadanie pomóc pacjentowi uporać się z problemami, z którymi przyszło mu się zmierzyć, wysłuchać go, zrozumieć i wskazać odpowiednią drogę leczenia psychologicznego bądź psychoterapeutycznego.
PSYCHOTERAPIA – SKĄD SIĘ WYWODZI
Termin psychoterapia został sformułowany prawdopodobnie już w średniowiecznym świecie arabskim, jednak należy go tłumaczyć o w oparciu o język starogrecki, gdzie psyche oznacza duszę, zaś therapein leczyć (leczenie). W tym wypadku oprócz zrozumienia ludzkich problemów wdrażamy już konkretne metody leczenia. Zawód psychoterapeuty nie jest w Polsce unormowany prawnie, co pozwala na skończenie szkoły psychoterapii każdemu – pedagogowi, lekarzowi, pielęgniarce itd. Sama psychoterapia oparta jest na regularnych spotkaniach z pacjentem dzięki czemu można wprowadzać modyfikacje niezbędne w procesie leczenia. Psychoterapeuta jednak nie będący psychologiem nie może wystawić opinii, przeprowadzić pogłębionej diagnozy psychologicznej itd.
PSYCHOTERAPIA I PSYCHOLOGIA NA ŚWIECIE
Ostatnie trudne lata dla Europy i całego świata spowodowały pogorszenie się stanu zdrowia psychicznego, co skutkuje pojawieniem się wielu specjalistów, stawiających sobie za zadanie niesienie pomocy potrzebującym. Dzięki zmianie myślenia, Polacy częściej mówią o kontaktach z psychologiem, psychoterapeutą czy psychiatrą. Nie zamykają się na bliskich, znajomych czy sąsiadów. Już wcześniej w niniejszym tekście wskazano, że opowiadamy publicznie o swojej walce z zaburzeniami i chorobami psychicznymi, z którymi przyszło nam stoczyć często trudną, nierówną walkę. Pomimo tego, że korzystamy z różnych rodzajów pomocy, mało kto zdaje sobie sprawę jaką rolę pełnią poszczególni specjaliści z dziedziny zdrowia psychicznego. Właśnie poprzez ten artykuł i zamieszczoną poniżej tabelkę wskażemy jaką rolę odgrywa psychologa a jaką psychoterapeuta, aby wiedzieć do kogo należy udać się po pomoc.
Tabela 1 – Zakres zadań psychologa oraz psychoterapeuty.
| Wykształcenie | Zadania | W czym pomoże | Gdzie pracuje? | |
| PSYCHOLOG | 5-cio letnie studia wyższe – tytuł magistra psychologii. | Psycholog ma za zadanie poprzez kilka technik badawczych dowiedzieć się o pacjencie jak najwięcej. Wykształcenie pozwala mu na wykorzystanie specjalistycznych testów, dzięki którym może pogłębić wiedzę na temat danego problemu, z którym pacjent zgłosił się na wizytę. | Może poprowadzić kilka spotkań terapeutycznych w doraźnej pomocy psychologicznej np. w sytuacji załamania nerwowego. Może wystawiać opinie i orzeczenia w odniesieniu do zaburzeń, które zostały zdiagnozowane.
Nie wystawia L4 ani recept. | Prywatne i publiczne gabinety oraz poradnie zdrowia psychicznego. Szkoły wszystkich szczebli, Publiczne Pracownie Pedagogiczno-Psychologiczne, oddziały szpitalne. |
| PSYCHOTERAPEUTA | Ukończenie szkoły psychoterapii w określonym nurcie | Ma za zadanie dowiedzieć się jak najwięcej o pacjencie i poprowadzić pacjenta w terapii w taki sposób, aby proces leczenia przyniósł pozytywne skutki.
| Poprzez proces psychoterapii pomoże pacjentowi uporać się z problemami, które zostały wskazane.
Nie wystawia L4 ani recept. | W prywatnej poradni zdrowia psychicznego. |
Istotne jest by zdać sobie sprawę, że problem istnieje i chce się z tym problemem zmierzyć. Wiem, że potrzebuję pomocy i nie wstydzę się o tę pomoc prosić. Nie wstydzę się słowa psycholog czy psychoterapeuta. Pierwszy krok w procesie leczenia jest najtrudniejszy, zaś te za nim dużo łatwiejsze, ale każdy z nich przybliża nas do pełni zdrowia, a to jest w tym wspólnym kroczeniu z psychologiem i psychoterapeutą najważniejsze.
Zapraszamy zatem do naszych psychologów i psychoterapeutów, z pewnością pomogą obrać odpowiednią drogę ku zdrowiu.
BIBLIOGRAFIA:
- Jan Strelau, Dariusz Doliński, Psychologia akademicka Tom 1
- Jan Strela, Dariusz Doliński, Psychologia akademicka Tom 2
- Joanna Zaręba, Krótka historia psychologii
- Irena Heszen, Helena Sęk, Psychologia zdrowia
